Stotteren
Als er naast de herhalingen ook spanning is, kan er sprake zijn van stotteren. Stotteren is een stoornis in het ritme van het spreken. Het kan worden gekenmerkt door opvallende herhalingen van klanken, woorden of zinsgedeelten; verlengingen van klanken of blokkades. Iemand kan het gevoel hebben vast te zitten tijdens het spreken. Daarbij kan spanning zichtbaar zijn, zoals het op elkaar duwen van de lippen of samenknijpen van de ogen.
Naast de kenmerken die mensen kunnen horen en zien, kunnen er verschillende onzichtbare kenmerken zijn, zoals angstige gevoelens voor een spreeksituatie, het vermijden van woorden of vervelende gedachten over de manier van spreken. Deze kenmerken kunnen voor sommige mensen vaak nog veel erger zijn dan de zichtbare kenmerken.
Mensen proberen vaak trucjes om van het stotteren af te komen. Zij gaan vechten (heel hard duwen met de lippen), vluchten (woorden en situaties vermijden) of bevriezen (er gebeurt helemaal niets meer). Vaak zorgen deze reacties voor meer spanning wat de stotter groter maakt. Ook kunnen bepaalde factoren van buitenaf, die zorgen voor meer spanning, het stotteren uitlokken of erger maken.
Hoe kan logopedie helpen?
De logopedist brengt samen met de cliënt of ouder de zichtbare en onzichtbare kenmerken van het stotteren in kaart. Ook kijkt zij naar de verwachtingen van de cliënt of ouder; wat is voor hen de grootste belemmering tijdens het spreken en wat willen zij graag bereiken. Samen kijken zij naar wat de cliënt daarvoor nodig heeft. Zo gaan we op zoek naar factoren die de vloeiende spraak bevorderen en het plezier met spreken doen toenemen.
Broddelen
Veel mensen haperen weleens tijdens het spreken. Ze herhalen woorden, verlengen klanken of zeggen ‘ehm’. Bij iemand die broddelt komen deze kenmerken zo opvallend vaak voor, dat zij minder verstaanbaar worden voor hun omgeving. Daarnaast kenmerkt broddelen zich vaak door een hoog articulatietempo, waardoor bijvoorbeeld woorden in elkaar geschoven (loopdie ipv logopedie) of lettergrepen worden weggelaten (komen ipv gekomen). Ook ontbreken soms de ritmische kenmerken in spraak, zoals pauzes, klemtonen en zinsmelodie, waardoor de boodschap van de spreker niet duidelijk meer overkomt.
Broddelen kan zich ook uiten in het schrijven. De zinnen worden foutief geformuleerd, woorden worden weggelaten of het handschrift is niet meer leesbaar.
Iemand die broddelt krijgt vaak opmerkingen vanuit de omgeving over de verminderde verstaanbaarheid. Ook horen mensen vaak of zij hun boodschap willen herhalen. Toch herkennen mensen die broddelen deze belemmering vaak niet. Zij verstaan en begrijpen hun eigen manier van spreken goed, waardoor zij niet weten wat zij kunnen doen om verstaanbaarder over te komen.
Hoe kan logopedie helpen?
De logopedist kijkt samen met de cliënt of ouder naar de kenmerken die de verstaanbaarheid belemmeren. Zij zullen werken aan het herkennen en aanpassen van deze kenmerken in het dagelijks leven.
Aanmelden
Meld u(w kind) aan en we helpen u(w kind) graag verder.
Ik stotter al sinds de basisschool. Een hele poos heb ik ermee geworsteld en wilde ik er vooral niet over praten of hulp bij hebben. Toen in ik in de laatste groep van de basisschool zat en ik bijna naar de middelbare school zou gaan, heb ik toch hulp gezocht bij logopedie. Daar heb ik eerst geleerd hoe mijn stotteren in elkaar zit, hoe het klinkt en hoe het eruit ziet. Daarna hebben we geleerd om alles wat ik erbij deed (zoals oogknipperen of met mijn hoofd duwen) weg te laten. Daarna hebben we eraan gewerkt om vaste stotters (blokkades) losser te maken. Ook spraken we over mijn gedachten tijdens spreken zodat ik positiever over mijn stotteren en spreken ben gaan denken. Zo werd de angst om te spreken minder. Soms leer je zelfs expres stotteren om je angst aan te pakken. Als laatste leerde ik een spreektechniek waarmee ik mijn stotteren kon aanpakken. Het waren leerzame gesprekken en oefeningen en ik voelde me altijd heel veilig en geaccepteerd bij de logopediste. Op de middelbare school kan ik nu prima met mijn stotteren omgaan en doe ik gewoon mee aan spreekbeurten en presentaties. Dank voor de goeie hulp.